Odbywające się w Stavanger w Norwegii (29 sierpnia – 1 września 2022 r.) targi i towarzysząca im konferencja Offshore Northern Seas (ONS) mają już ponad 40-letnią historię. Jest to jedno z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu całego międzynarodowego przemysłu energetycznego. Tradycyjnie jest ono ściśle związane z sektorem ropy i gazu. Globalne trendy i ogólny rozwój morskiej energetyki wiatrowej w Europie spowodowały, że zakres i poruszane zagadnienia zostały rozszerzone o energetykę odnawialną. Tej tematyce dedykowano sekcję o nazwie ONS Net Zero Markets. Pojawiły się tam firmy związane z offshore wind, panelami solarnymi, produkcją i magazynowaniem wodoru, a także magazynami energii. Jednym z ważniejszych punktów wydarzenia był panel „Strong winds towards Polish-Norwegian Offshore cooperation”, poświęcony perspektywom polsko-norweskiej współpracy w ramach sektora offshore wind.
„Przed nami dekada dynamicznego rozwoju polskiej morskiej energetyki wiatrowej. Okres, w którym budowane będą nie tylko farmy wiatrowe, ale również odpowiednia infrastruktura energetyczna i portowa. Wiedza i doświadczenie norweskiego sektora offshore wind mogą być cenne w przeprowadzeniu transformacji energetycznej Polski” – mówi Monika Wójcik, Senior Project Manager w Invest in Pomerania, główny organizator polsko-norweskiego wydarzenia „Strong winds towards Polish-Norwegian Offshore cooperation” podczas ONS Net Zero Markets.
Transformacja – to już się dzieje
Wielkie inwestycje w polską energetykę wiatrową nie są tylko ideą, ale koniecznością, której realizacja już została rozpoczęta.
Zaprezentowana w 2020 roku Europejska Strategia Morskiej Energetyki Odnawialnej (Offshore Renewable Energy Strategy – ORES) była kamieniem milowym dla branży. Zostały tam nakreślone podstawy przyszłych regulacji prawnych – europejskim celem jest dojście do 300 GW mocy zainstalowanej w offshore wind w 2050 roku, co oznacza 25-krotny wzrost wobec stanu z 2020 roku. Strategia Unii Europejskiej zakłada, że około 2040 roku morska energetyka wiatrowa będzie pierwszym źródłem energii elektrycznej na naszym kontynencie.
Polska, a w szczególności województwo pomorskie, w naturalny sposób znajduje się w centrum wielkiego przedsięwzięcia, jakim jest budowa branży offshore wind. Na polskiej części Bałtyku już dzisiaj zaplanowane są farmy wiatrowe o mocy 11 gigawatów, a optymistyczne założenia mówią o nawet 28 gigawatach. Według szacunków ekspertów może się to przełożyć na inwestycje warte ponad 30 mld euro.
W chwili obecnej realizowanych jest 7 projektów farm wiatrowych. Wszystkie otrzymały już umowy o przyłączenie do sieci i prawie wszyscy deweloperzy otrzymali decyzje środowiskowe. Największy z nich – Morskie Farmy Wiatrowe Baltica – są już na etapie przygotowania projektu budowlanego na obydwa etapy projektu.
Większość turbin oraz planowanej infrastruktury powstanie właśnie w pomorskim, a to daje nadzieję na dynamiczny rozwój regionu w najbliższych latach. Dziedziny pomorskiej gospodarki związane z branżą offshore zostały przez samorząd województwa uwzględnione w inteligentnych specjalizacjach wyznaczających kierunki rozwoju innowacyjnego i gospodarczego regionu.
„Proces wsparcia branży offshore w pomorskim trwa od lat. Europejskie cele klimatyczne i bezpieczeństwo energetyczne będą miały dodatkowy wpływ na rozwój OZE w województwie. Nasze położenie stwarza doskonałe warunki dla morskiej energetyki wiatrowej. Mamy szansę przyczynić się do zmniejszenia ryzyka niedoborów mocy w kraju oraz umocnić w regionie branżę z ogromną przyszłością”. – podkreśla Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego.
Offshore wind w pomorskim wydaniu – poważny partner w przyszłościowej branży
W ramach paneli „Strong winds towards Polish-Norwegian Offshore cooperation” przedstawiciele Innovation Norway, Equinor, Norwep, DNV i polskich firm sektora morskiego, a także krajów nadbałtyckich rozmawiali m.in. o polskim i europejskim łańcuchu dostaw dla sektora offshore wind oraz dotychczasowej i przyszłej polsko-norweskiej kooperacji w ramach szeroko rozumianej branży morskiej. Po części konferencyjnej odbyły się bezpośrednie rozmowy B2B między polskimi a norweskimi partnerami. Organizatorem spotkania, we współpracy z Polską Agencją Inwestycji i Handlu w Oslo, była Invest in Pomerania, od lat podejmująca działania na rzecz wsparcia w pomorskim inwestycji z tego sektora. Podczas rozmów koncentrowano się zarówno na temacie budowy polskiego offshore wind, jak i uczestnictwie polskich podmiotów w norweskich projektach sektorowych.
W województwie pomorskim od lat działają firmy produkcyjne i centra projektowe realizujące zamówienia dla przedstawicieli globalnego przemysłu offshore. Wzięły one także udział w wydarzeniu w Stavanger a ich osiągnięcia dają podstawę do nawiązania współpracy nawet z tak doświadczonymi przedstawicielami sektora jak firmy norweskie.
„Zaprezentowaliśmy nową koncepcję statku do instalowania turbin wiatrowych o mocy 15–20 MW, wyposażonego w główny dźwig z bezpiecznym obciążeniem roboczym ok. 3000 ton, który zachowuje obrotowość wokół przedniej lub tylnej nogi statku. Ponadto, jednostka, jako kluczowy element łańcucha dostaw do instalacji wiatrowych, sama posiadać będzie ekologiczny napęd. Zdolność CRIST-u do budowy tego typu statków jest unikalna w Europie. To niezwykle istotne, ponieważ według danych zebranych przez PRS w raporcie z marca 2021 roku, do 2025 roku dostępnych będzie jedynie 11 jednostek jack-up zdolnych do instalacji turbin o mocy 10 MW+.” – mówi Daniel Okruciński, Deputy Commercial Director, CRIST S.A. – jeden z uczestników panelu organizowanego przez Invest in Pomerania.
Dzięki realizowanemu przez Agencję Rozwoju Pomorza projektowi Pomorski Broker Eksportowy, wydarzenie było również szansą dla 8 MŚP z pomorskiego: Bota Technik, Elmark, HMS, Metior 3D, NAVA, PRODMOREX, Seatech Engineering oraz TAES, firmy otrzymały aż 85% dofinansowania na udział w ONS.
„Pomorskie ma potencjał aby nie tylko rozwijać energetykę wiatrową i budować farmy na pełnym morzu ale może stać się hubem produkcyjnym dla morskiej energetyki wiatrowej. MŚP z branży stoczniowej mają wyjątkową okazję skorzystać z tej koniunktury. Dzięki umożliwieniu udziału mniejszych podmiotów na takich wydarzeniach jak ONS, możemy aktywnie wspierać ten proces.” – podsumowuje Anna Jafra, główny specjalista w projekcie Pomorski Broker Eksportowy.
Biura projektowe Nava i Seatech Engineering przygotowały szeroki wachlarz koncepcji jednostek CTV, niezbędnych do obsługi morskich farm wiatrowych. Realizowane przez nich projekty badawcze w niedalekiej przyszłości stać się mogą kluczowym ogniwem łańcucha dostaw dla całego sektora w obszarze basenu Morza Bałtyckiego.
„Nasi wyspecjalizowani w przemyśle morskim inżynierowie przedstawiali uczestnikom spotkania koncepcje jednostek przeznaczonych do transportowania załogi obsługującej farmy wiatrowe. Jednostki CTV, gotowe pomieścić nawet do 60 osób, cieszyły się dużym zainteresowaniem zagranicznych partnerów i liczymy na ścisłą współpracę w obszarze Bałtyku” – powiedział po konferencji Michał Milaski, CEO Nava.
Pozostali uczestnicy spotkania – Taes, Elmark, Metior 3D i Bota Technik – skupiający się na konkretnych rozwiązaniach technicznych także okazali się atrakcyjnymi partnerami dla norweskiego przemysłu.
Biorąc pod uwagę specyfikę branży i ekstremalne warunki, w jakich operować muszą jednostki obsługujące farmy wiatrowe, portfolio i doświadczenie polskich firm, a także elastyczność dopasowywania oferty do konkretnych klientów, pokazały, że Polska jest gotowa do podjęcia poważnych, konkretnych działań w stronę Odnawialnych Źródeł Energii.
Krok w dobrą stronę
Nawiązanie polsko-norweskiego partnerstwa na szeroką skalę jest ważnym krokiem w stronę dywersyfikacji źródeł pozyskiwania energii. Niezależnie od tego, czy działania podejmowane będą globalnie, czy jednostkowo, z pewnością okażą się mechanizmem napędzającym rozwój bałtyckich farm wiatrowych. Konferencja ONS wyznaczyła nowe kierunki w myśleniu o sektorze offshore wind, kierunki, których poważnym beneficjentem ma szansę stać się pomorska gospodarka.
#OZE #Offshore #ONS #Ekologia #Klimat