Nowe „Czyste Powietrze” – 100 mln zł już rozdysponowane, ponad 270 zgłoszeń do prokuratury

Nowe zasady, nowe obowiązki

Wznowienie programu było możliwe po przeprowadzeniu kompleksowych zmian. Jednym z kluczowych elementów reformy jest wymóg audytu energetycznego przed rozpoczęciem prac oraz obowiązek przedstawienia świadectwa charakterystyki energetycznej po zakończeniu inwestycji. Nowe przepisy wymagają również wykazania minimum trzyletniego prawa własności do nieruchomości oraz ograniczają dofinansowanie do jednego budynku na osobę.

Kłopotliwe początki – audyty i braki kadrowe

Jak podkreślił Robert Gajda, wiceszef NFOŚiGW, mimo intensywnego startu, program napotyka na trudności – szczególnie w zakresie dostępności audytorów. W niektórych regionach na audyt trzeba czekać nawet dwa miesiące, co opóźnia składanie pełnych wniosków.

– Nie zależy nam na liczbach, tylko na jakości projektów, które zapewnią realne oszczędności energii i niższe rachunki – zaznaczył Gajda.

Operatorzy i większa kontrola

Ważnym ogniwem nowego „Czystego Powietrza” są operatorzy – wspierają beneficjentów przy inwestycjach z najwyższym poziomem dotacji. Już ponad 1200 gmin podpisało stosowne porozumienia, a tam, gdzie operatora brakuje, jego rolę przejmuje wojewódzki fundusz.

Fundusz walczy również z nieuczciwymi praktykami. Od marca zgłoszono 270 przypadków potencjalnych oszustw. Problemem są m.in. zawyżone koszty inwestycji i nieprawidłowo rozliczany podatek VAT. W sumie ponad 900 beneficjentów musi zwrócić 35 mln zł otrzymanych środków.

– Dotacje to pieniądze publiczne. Nie możemy pozwolić, by były marnotrawione – podkreślił Gajda.

Rozliczenia i plany na przyszłość

NFOŚiGW zobowiązał się do rozliczenia wszystkich wniosków z 2024 roku do końca września. Wydano także nowe wytyczne, które mają przyspieszyć proces fakturowania i płatności między firmami a funduszami wojewódzkimi.

Dodatkowo, w reakcji na skargi przedsiębiorców dotyczące zbyt niskich limitów kosztów kwalifikowanych, zapowiedziano elastyczne podejście – w uzasadnionych przypadkach fundusze mogą je podnieść po przedstawieniu odpowiednich wyjaśnień.

Miliony wniosków i miliardy wsparcia

Od września 2018 roku, kiedy uruchomiono program „Czyste Powietrze”, złożono ponad milion wniosków na prawie 39 miliardów złotych. Podpisano ponad 900 tys. umów, a wypłaty sięgnęły już 16,7 miliarda złotych.

Choć program nie jest wolny od problemów, jego rola w modernizacji energetycznej polskich domów pozostaje nie do przecenienia. Reforma ma zapewnić większe bezpieczeństwo, przejrzystość i realne efekty ekologiczne.

#CzystePowietrze #Termomodernizacja #Dotacje #Energetyka #Ekologia #AudytEnergetyczny #ŚwiadectwoEnergetyczne #WFOŚiGW #NFOŚiGW #ZmianyWProgramie