Magazyn energii a zasilanie awaryjne (backup): jak zabezpieczyć dom przed blackoutem i ile urządzeń może działać na baterii

Co to jest magazyn energii i zasilanie awaryjne (backup)

Magazyn energii to urządzenie przechowujące energię elektryczną, którą później możesz z niego pobrać, aby wykorzystać do zasilania różnych sprzętów.
To świetne uzupełnienie instalacji fotowoltaicznych. Gdy fotowoltaika produkuje energię, magazyn kumuluje nadwyżki. W ten sposób unikasz przekazywania energii do sieci.
Z kolei zasilanie awaryjne to system lub rozwiązanie, które umożliwia dostarczanie energii elektrycznej do wybranych urządzeń lub całego budynku w przypadku przerwy w dostawie prądu z sieci.

Jak działa magazyn energii w kontekście backupu

Gdy instalacja PV produkuje prąd, energia elektryczna na bieżąco zasila urządzenia w domu, a w przypadku nadwyżek – przesyła ją do magazynów energii. Warunkiem jest obecność inwertera hybrydowego lub off-gridowego. Obydwa pozwalają naładowywać baterię, przy czym ten pierwszy dodatkowo umożliwia pobór prądu z sieci i w kontekście zasilania awaryjnego to on Cię interesuje.
Jeśli nastąpi przerwa w dostawie prądu, system automatycznie przełączy się w tryb wyspowy (off-grid). Falownik odetnie się od sieci i pobierze energię bezpośrednio z akumulatora. W takiej sytuacji magazyn energii zasila najważniejsze obwody elektryczne domu (np. lodówkę, światła, router), jak klasyczny zasilacz awaryjny (UPS).
Dobrze skonfigurowany system zapewnia płynne przełączenie i utrzymanie zasilania w razie awarii.
Ważne: Nie każdy falownik hybrydowy ma fabrycznie wbudowaną funkcję backupu. Sprawdź, czy ten, którym się interesujesz, oferuje wsparcie zasilania awaryjnego, czy raczej wymaga dodatkowego modułu (np. backup box).

Jak dobrać magazyn energii pod kątem zasilania awaryjnego

Aby wybrać odpowiednią baterię, która zapewni Ci zasilanie w razie awarii sieci, musisz:

• oszacować ile energii kWh potrzebujesz,
• jaką moc chwilową kW musi dostarczyć falownik.

W tym celu:

• stwórz listę obciążeń krytycznych – zastanów się, które urządzenia muszą działać podczas blackoutu i jak długo, np. lodówka i zamrażarka (w sposób ciągły), oświetlenie czy system grzewczy (cyklicznie);
• oblicz wymaganą moc falownika – musi ona być większa niż maksymalna suma mocy chwilowej wszystkich podłączonych urządzeń, zwłaszcza tych z silnikami (lodówka, zamrażarka), które mają duży prąd rozruchowy;
• oblicz wymaganą pojemność baterii – określa ona, jak długo system będzie działał. Musisz zsumować dobowe zużycie energii dla każdego urządzenia.

Ile urządzeń może działać na baterii

To, ile urządzeń będzie działać na magazynie energii, zależy od pojemności baterii, czasu, przez jaki sprzęty mają być zasilane, i ich zużycia prądu. Lepszym kierunkiem jest więc pytanie nie, ile urządzeń zasili bateria, tylko, ile chcesz, aby zasilała, i przez jaki czas.
Zastanów się więc, jakie urządzenia są dla Ciebie najważniejsze w sytuacji awarii (blackoutu). Podstawowe elementy, które najlepiej jest mieć podpięte pod zasilanie awaryjne, to:

• lodówka i zamrażarka,
• oświetlenie (np. wybranych pomieszczeń typu kuchnia i łazienka),
• system grzewczy (np. kolektory słoneczne).

Załóżmy, że chcesz zasilać:

• lodówkę o mocy ok. 150 W,
• zamrażarkę o mocy 100 W,
• router Wi-Fi o mocy 5 W,
• oświetlenie kuchni, łazienki i salonu o mocy 200 W,
• telefon ładowarką o mocy 20 W.

Przyjmijmy założenie, że system ma zapewnić podtrzymanie zasilania na co najmniej 24 godziny. Orientacyjne dobowe zużycie energii podanych powyżej urządzeń wyniesie ok. 3 kWh.
Aby poznać łączną pojemność magazynów energii dla takiego rozwiązania, musisz jeszcze uwzględnić zalecany stopień rozładowania baterii (ok. 90%) i margines bezpieczeństwa.

Pojemność baterii = zużycie dobowe / 0,9 × 1,1
Pojemność baterii = 2,96 kWh / 0,9 × 1,1 = 3,62 kWh

Wyliczenia dają wartość 3,62 kWh. To znaczy, że wskazana minimalna moc magazynu energii powinna mieć 4 kWh, a dla większego bezpieczeństwa – 5 kWh. W ten sposób zapewnisz sobie zasilanie na co najmniej jeden dzień.

Magazyn energii to nie wszystko

Pamiętaj, że sama bateria to za mało, aby korzystać z prądu w domu w razie awarii sieci. Oprócz akumulatora potrzebujesz systemu, który automatycznie wykryje zanik napięcia i przełączy instalację na tryb awaryjny.
Niezbędny jest do tego tzw. moduł backupowy (przełącznik rezerwowy) – bez niego nawet w pełni naładowane ogniwa nie zasilą żadnego urządzenia.
Równie ważne jest wcześniejsze zaplanowanie obwodów priorytetowych, czyli wybranie sprzętów (np. lodówki, oświetlenia czy routera), które muszą działać podczas blackoutu.
Aby mieć pewność, że cała konfiguracja zadziała płynnie i bezpiecznie, warto postawić na kompatybilne rozwiązania systemowe od renomowanych producentów. Doskonałym przykładem jest tu magazyn energii SolarEdge, który w połączeniu z dedykowanym interfejsem Backup Interface tworzy niezawodny ekosystem, gwarantując Ci stabilną i bezpieczną przyszłość energetyczną.